Natura 2000 – co to jest?

Natura 2000 to europejski system ochrony przyrody, którego celem jest zapewnienie długotrwałego zachowania różnorodności biologicznej. System ten obejmuje sieć obszarów chronionych według dwóch dyrektyw: dyrektywy siedliskowej (92/43/EEC) oraz dyrektywy ptasiej (79/409/EEC).

Dyrektywa siedliskowa została ustanowiona w celu ochrony dzikiej przyrody i krajobrazu europejskiego, a także rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt i roślin. Celem dyrektywy ptasiej jest ochrona dzikich ptaków.

Natura 2000 jest największym na świecie systemem ochrony przyrody, obejmującym ponad 27% powierzchni Unii Europejskiej.

Natura 2000 – jakie są cele?

Aby ułatwić realizację programu Natura 2000, Unia Europejska ustanowiła dwie dyrektywy: dyrektywę o ochronie dzikich zwierząt (Dyrektywa o ochronie dzikiej fauny) oraz dyrektywę o ochronie siedlisk przyrodniczych (Dyrektywa o ochronie siedlisk przyrodniczych).

Dyrektywa o ochronie dzikiej fauny (Dyrektywa 92/43/EWG) określa środki ochrony dla dzikich zwierząt, takich jak dzikie ptaki, łosie i niedźwiedzie brunatne. Dyrektywa ta została uchylona i zastąpiona przez nową dyrektywę o ochronie dzikiej fauny i flory (Dyrektywa 2009/147/WE).

Dyrektywa o ochronie siedlisk przyrodniczych (Dyrektywa 92/43/EWG) określa środki ochrony dla siedlisk przyrodniczych, takich jak las, torfowisko lub bagno. Dyrektywa ta została uchylona i zastąpiona przez nową dyrektywę o ochronie dzikiej fauny i flory (Dyrektywa 2009/147/WE).

Celem programu Natura 2000 jest ochrona dzikiej przyrody Europy poprzez tworzenie sieci obszarów chronionych na terenie całej Unii Europejskiej. W ramach programu Natura 2000 obszary chronione są objęte środkami ochrony określonymi w dyrektywach o ochronie dzikiej fauny i flory.

Natura 2000 – jak działa?

NAby chronić środowisko, Natura 2000 stworzyła sieć obszarów ochrony przyrody, które obejmują one całą Europę. Sieć ta składa się z dwóch rodzajów obszarów: obszarów specjalnej ochrony ptaków (SAC) oraz obszarów specjalnego interesu ochrony siedlisk (SPA).

Obszary SAC są chronione ze względu na swoje bogactwo ptactwa, które można tam spotkać. Z kolei obszary SPA są chronione ze względu na swoje bogactwo siedlisk, które są tam dostępne.

Istnieje kilka przepisów i zasad, które muszą być przestrzegane. Przede wszystkim, nie wolno niszczyć ani uszkadzać żadnego z tych obszarów. Ponadto, nie wolno wykonywać żadnych prac, które mogłyby zagrozić środowisku.

Dlaczego Natura 2000 jest ważna?

Natura 2000 zapewnia ochronę dla ponad 1000 gatunków ptaków oraz ponad 6000 gatunków roślin i zwierząt. Ponadto, chroni on ponad 200 typów siedlisk, takich jak bagna, lasy i torfowiska.

Jakie są główne obszary objęte Natura 2000?

Największymi obszarami objętymi ochroną w ramach Natura 2000 są:

Program Natura 2000 jest realizowany na podstawie dyrektywy siedliskowej, która nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek ochrony wybranych obszarów przyrodniczych. Do tego celu państwa członkowskie mogą tworzyć specjalne strefy ochronne, takie jak parki narodowe czy rezerwaty przyrody.

W Polsce Natura 2000 obejmuje ponad 1000 obszarów o łącznej powierzchni ponad 21 mln ha. To ponad 10% powierzchni kraju. Największym obszarem objętym programem jest Puszcza Białowieska. Inne ważne obszary to Park Narodowy Białowieski, Puszcza Kampinoska, Puszcza Goleniowska, Park Narodowy Ujście Warty oraz Krakowski Park Narodowy.

Obszary objęte Natura 2000 są chronione ze względu na swoją wartość przyrodniczą. Są to miejsca, w których występują rzadkie lub unikatowe rośliny i zwierzęta. Chronione są także obszary o szczególnym znaczeniu dla ochrony różnorodności biologicznej.